Tolstoy'un Gizli Raporlarında Osmanlı İmparatorluğu Pyotr Andreyeviç Tolstoy Yeditepe Yayınevi

Osmanlı İmparatorluğu tarihine ilişkin çok zengin kaynaklar vardır. Ancak bunların çoğu Türkçe'ye çevrilmemiştir. Türk tarihi araştırmalarında çok az kullanılan Rus kaynakları Osmanlı İmparatorluğu tarihi için vazgeçilmezdir. Osmanlı'da ilk daimi Rus elçisi Tolstoy'un (1645-1729) "Osmanlı İmparatorluğu' nun 18. Yüzyılın Başlarına Dair Hatıraları" bunlardan biridir.Çok önemli bir diplomatik görevle Osmanlı topraklarına gönderilen Tolstoy 1702-1709 yılları arasında elçi olarak görev yaptı. Bu dönemde başta 1703 Edirne Vak'ası olmak üzere gördüğü olayları kaleme aldı. Ayrıca Çar Petro nun emriyle Osmanlı İmparatorluğu 'ndaki halkın durumunu, imparatorluğun nasıl yönetildiğini, komşu ülkeler içerisinde kendilerine en yakın hangi ülkeyi gördüklerini, kiminle barış içerisinde yaşamak, kiminle hangi sebebe göre savaşmak istediklerini, Osmanlı ordusunun ve donanmasının durumunu anlatan raporlar kaleme aldı. Bu raporlar Rusya'nın 18. yüzyılda nasıl büyük bir devlet hâline geldiğinin ilk ipuçlarıdır.